Afty to niewielkie zmiany powstające na śluzówce jamy ustnej. Choć z pozoru są niegroźne i mogą goić się samoistnie, w rzeczywistości nadżerki powodują znaczny dyskomfort u dzieci i mogą wpływać na ich samopoczucie. Niektóre nadżerki, tzw. afty Suttona, mają nieco większe rozmiary, dlatego też mogą utrudniać czynności takie jak jedzenie i mówienie.1 Jakie są przyczyny występowania aft u dzieci? Jak sobie radzić z tym problemem? Które stosować preparaty i kiedy zasięgnąć porady lekarskiej? Sprawdź!
Afty u dzieci – skąd się biorą? Najczęstsze przyczyny
Przyczyny powstawania aft u dzieci w jamie ustnej to bardzo powszechny problem. W dużej części odpowiedzialne są za to przede wszystkim 2 czynniki: niska odporność dzieci oraz duża tendencja do kontaktu z brudem. Oba te czynniki zazębiają się ze sobą, sprawiając, że dzieci są narażone na częste afty. Co istotne, nadżerki mają tendencję do nawracania w postaci nawracającego aftowego zapalenia jamy ustnej (RAS). Czynniki sprzyjające tej sytuacji to m.in.1
- przewlekły stres,
- zaburzenia gospodarki hormonalnej,
- niska odporność organizmu.
Afty u dzieci mogą się pojawiać także na skutek stanu zapalnego, wywołanego m.in. zakażeniem wirusowym, bakteryjnym czy grzybiczym. Owrzodzenie w buzi dziecka może rozwinąć się także w wyniku niedoborów niektórych składników odżywczych, np. witaminy B12 czy żelaza.2
Czasami trudno jest ocenić przyczynę takiego stanu, dlatego wówczas warto skonsultować się z lekarzem.
Afty u dzieci – jak rozpoznać? Objawy owrzodzenia
Afty u niemowląt i młodszych dzieci stosunkowo łatwo rozpoznać, choć czasem mogą być mylone m.in. z pleśniawką. Nawracające afty pojawiają się przede wszystkim wewnątrz jamy ustnej, po wewnętrznej stronie policzków, wargi, języka, na podniebieniu miękkim, a nawet tylnej ścianie gardła. Nadżerki w jamie ustnej dziecka występują zwykle w 3 postaciach, jako:1
- afty małe (Mikulicza) – zwykle mają od kilku mm do 3 cm średnicy. Są niewielkie, jednak powodują ból i pieczenie;
- afty duże (Suttona) – mają znacznie większe rozmiary, a ich obecność może powodować nawet powiększenie węzłów chłonnych. Przypadłość ta może wpływać także na trudności z jedzeniem i mówieniem u malucha, co z kolei może powodować jego zwiększoną płaczliwość;
- afty opryszczkopodobne – choć nazwa może być myląca, to nadżerki te nie są tym samym co opryszczka, gdyż mają zupełnie inne podłoże. Owrzodzenie to zwykle ma niewielkie rozmiary i występuje w dużym skupisku, nawet 100. nadżerek.
Każda afta ma owalny kształt i otoczona jest czerwoną obwódką. Nadżerki pokryte są białą obwódką1.
Afty u dzieci – domowy sposób
Pojawienie się aft u dziecka to spory problem dla rodzica, gdyż dolegliwość ta sprawia dziecku dyskomfort i ból, co przekłada się na jego samopoczucie. Sposoby na afty, które można wykorzystać w warunkach domowych, to np. płukanie jamy ustnej z wykorzystaniem ziołowych płukanek czy roztworu na bazie soli kuchennej. Warto także umówić się na konsultację z lekarzem i wspólnie podjąć decyzję o wprowadzeniu dodatkowej suplementacji np. kwasu foliowego – zgodnie z zaleceniami lekarskimi. Należy także pamiętać o tym, że podstawą jest właściwa higiena jamy ustnej. 3
Jak leczyć afty u dzieci? Czym je smarować?
Obecność zmian w jamie ustnej w postaci nadżerek można leczyć za pomocą m.in. preparatów dostępnych bez recepty, takich jak Sachol. Preparaty te sprawdzą się u dzieci, które mają np. problem ze ssaniem, gdyż mają formułę żelu. Substancje zawarte w żelu pomagają złagodzić ból i wspomóc proces gojenia afty.4
Bibliografia:
- Antoniv R., Lipska W. i inni, Afty nawracające – przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia, 2014, 3.
- Nowak M., Górska R., Współczesne poglądy na etiopatogenezę aft nawracających (RAS), Nowa Stomatologia, 2011, 1.
- Kuźnik M., Afty – przyczyny i leczenie, Medycyna Praktyczna, 2022, dostęp: 21.06.2022.
- Informacje producenta Sachol Kids, dostęp: 21.06.2022.
